10 января, 2023 - 15:32
Гитчелигинде окъуна Ахматланы Аминат тирилиги, хар не ишге да къолларыны жарашыулугъу бла тенглеринден айырмалы эди. Школда да бешлеге окъуйду. Аны хар ишине да тири къатышады. Къабарты-Малкъар къырал университетни тарых бёлюмюне киргенинде да, аны старостагъа айырадыла. 10 ноябрьге, Жаш тёлюню битеудуния кюнюне, жораланнган бюгюннгю бу материал да аны юсюнденди.
Алай бла Заурбекни къызы Аминат окъууун, жамауат ишин да бирча тынгылы тамамлап келеди. Экинчи курсха ётгенинде уа, преподаватели, тарых илмуланы кандидаты, жаш тёлю бла ишни къурау кафедраны доценти, социал-гуманитар институтну илму иш жаны бла директоруну орунбасары Геграланы Камильни жашы Хаким къызгъа илму ишни къолгъа алыргъа таукеллендиреди.
Андан сора да, аны уллу эгечи Фатимат да мектепни, ызы бла уа медицина колледжни да айырмалы бошап, бусагъатда Москвада провизоргъа окъуй турады, аны бла бирге уа ара шахарда аптекаладан биринде жетишимли ишлейди. Аминат да тамата эгечинден артха къалыргъа унарыкъ тюйюл эди. Ол анга не заманда да юлгю болуп келеди.
Алай бла къыз башын кётюрмей окъуйду. Юйде анасына, ыннасына да болушады, кичи къарындашын, атасын да унутмайды. Арыдым, эрикдим демей, илму ишни да къолгъа алады. Тюрлю-тюрлю магъаналы конференциялагъа къатышады. Алада докладла этеди, башхаланы айтханларына тынгылайды, кеси да илму статьяла жазады, аланы Россейни илмула академиясыны Къабарты-Малкъарда илму арасы басмалайды.
Хунерли, тири къызны республикада, андан тышында бардырылгъан кёп илму конференциялагъа чакъырып башлайдыла. Алада да ол докладла этеди. Аланы араларында халкъла аралы магъананы тутхан «Бербеков окъууланы», «Перспектива-2022», «Апрель тезисле» битеуроссей конференцияланы энчи белгилерге боллукъду. Алада Аминат 1-чи даражалы дипломгъа, 1-чи, 2-чи эмда 3-чю жерлеге тийишли болгъанды. Аны жети илму иши барды, аладан алтысы илму жыйымдыкълада басмаланнгандыла, бу кюнледе уа бирин басмагъа хазырлагъанды. Ол дагъыда университетде студентлени «Социаум» илму обществосуну председателиди
Быйыл а Аминатны деканатха чакъырып: «Терс-Къолда мектепде иги кесек замандан бери тарыхдан устаз жокъду, биз оюм этгенден, сени ол иш къолунгдан келликди, аны къолгъа алсанг, бек ыразы этериксе», – дейдиле да, къыз узакъ тау элге атланады. Мында ол 7-чи, 8-чи, 9-чу, 10-чу, 11-чи класслада дерсле береди. Сабийлени устазлары болмай тургъанлары себепли, ала тарыхдан башха мектепледе окъугъанладан иги да артха къалгъандыла. Аминат а ол айырыулукъну къысхартыр ючюн, дерследен тышында да окъутады.
Хар ыйых кюн университетге лекциялагъа келеди, баш кюн ингирликде уа, биягъы, Терс-Къолгъа атланады.
– Мында устазла, мектепни оноучулары да манга бек жарыкъ тюбегендиле. Сен бир затдан да коркъма, биз къатынгдабыз, сорлугъунг болса, уялмай сор дейдиле. Окъуучула уа мени бла шуёхла окъуна болгъандыла деп, таукел айтыргъа боллукъма. Кюн сайын кеси къоллары бла этип, бир сейирлик затчыкъла алып келедиле. Устазлыкъны жаратама, алай илму иш да бек тартады мени кесине. Мындан ары къалай боллугъун жашау кеси кёргюзтюр, бусагъатда уа сабийле тарыхдан кёп билир ючюн, къолумдан келгенни аярыкъ тюйюлме, – дейди Аминат.
Белгили устаз В. Сухомлинский: «Сабийни жюреги ариу гюлгеми огъесе къаурагъамы ушарыгъы устазны ишине кёре боллукъду», – деп айтханды. Акъылманны ол сёзлерин къыз терен сезип алгъанды бу ишни къолгъа.
– Шёндюгю мектепде ишлерин билген, кеслерин тап жюрютген, педагогла, жангычылыкъланы терк хайырланнган, хар жаш адамны юйретиу ючюн жууаплылыгъын сезген, сайлау этерге тюшсе, аны кеси аллына тюз сайлагъан, жангы информация-технологияланы билген адам болургъа керекди да, Аминат ма аллай жаш адамды, – дейди Геграланы Хаким. – Буруннгулуланы бир сёзлери барды: «Жолну баргъан арытыр!» – деп. Ахматланы къызларыны алгъа атларгъа, жолда арымазгъа таукеллиги барды. Бусагъатдагъы тёлюге жол табыу жаш устазгъа къыйын тюйюлдю. Ала «цифралы заманны» тёлюсюдюле, гаджетлесиз, компьютерлесиз дунияны билмейдиле. Биз да ол ишден бир жанында тюйюлбюз».
