4 июня, 2024 - 09:31
Экономикэм и хабзэхэм, компьютерым фIыуэ хэзыщIыкI цIыхур нобэрей гъащIэм тыншу хэзэгъэнущ. Абыхэм теухуа щIэныгъэм, Iэзагъэм нэхъ пасэу ухэгъуазэмэ, Iуэхугъуэ куэд тыншу пхузэфIэхынущ. А Iуэхум хуэунэтIа проект гъэщIэгъуэнхэр щрагъэкIуэкI республикэм и интернатхэмрэ кадет школхэмрэ. Ахэр къызэрагъэпэщ ЩIалэгъуалэ проектхэмкIэ урысейпсо зэпеуэм щытекIуа Тау Стеллэрэ Шалыгин Константинрэ «Cybersecyrity Skills E&L», «Школьная киберсреда» проектхэм япкъ иткIэ. Абы хыхьэу Къэбэрдей-Балъкъэр гуманитар-техникэ колледжым щекIуэкIащ «Фестиваль грамотеев» фIэщыгъэр зиIэ джэгу-зэпеуэ.
2023-2024 гъэ еджэгъуэм къриубыдэу проектхэм я гупхэм республикэм и интернатхэмрэ кадет школхэмрэ щеджэ ныбжьыщIэхэм я деж щрагъэкIуэкIащ финанс Iуэхухэмрэ компьютер щIэпхъаджащIэхэм я Iуэху мыщхьэпэхэр зэхагъэкIыным егъэсэнымрэ хуэунэтIа дерсхэр. А Iуэхум къызэщIрагъэубыдащ ныбжьыщIэ 550-м щIигъу. Джэгу-зэпеуэм къыхашащ а дерсхэм нэхъ жыджэру зыкъыщызыгъэлъэгъуа сабийхэр хэту къызэрагъэпэща гуп щхьэхуэхэр.
Егъэджэныгъэ-узэщIакIуэ проектым хыхьэу Тау Стеллэ илъэс зыбжанэ хъуауэ республикэм и социальнэ IуэхущIапIэхэм щыIэ ныбжьыщIэхэм ядолажьэ, мылъкум пыщIа Iуэхухэм, экономикэ хабзэхэм щыхигъэгъуазэ дерсхэр ядрегъэкIуэкI. Мы гъэм абы Iуэхум къыхишащ кадет школхэри.
- А еджапIэм щIэс сабийхэри зи гугъу яхуэтщI Iуэхухэм яфIэгъэщIэгъуэну щIэдэIуащ. Зэрыдихьэхым и щыхьэтт абыхэм нэхъ куууэ зыхагъэгъуэзэн мурадкIэ упщIэхэр къызэрыдатыр. НыбжьыщIэхэм цIыкIу щIыкIэ ахъшэм иIэ мыхьэнэр, ар зэрызэгъэзэхуапхъэр къагурыбгъэIуэным мыхьэнэшхуэ иIэщ, абы ипкъ иткIэ абы и къэгъэсэбэпыкIэм нэхъ хуэIэрыхуэ хъунущ. Апхуэдэ дыдэу нобэрей ди зэманым къегъэув кибершынагъуэншагъэр зищIысым щIэблэр пасэу зэрыщыгъэгъуэзапхъэр. Лэжьыгъэм адэкIи къыпытщэнущ, абы зедгъэужьурэ, нэхъ щIэщыгъуэ тщIыурэ, - жиIащ Стеллэ.
Зэхьэзэхуэм гупи 8 хэтащ. НыбжьыщIэхэм абдеж наIуэ къыщащIащ нэхъапэкIэ ахэр зыщIагъэдэIуа дерсхэр къазэрыгурыIуар. Абыхэм къагъэлъэгъуащ ахъшэм и зэфIэкIыр абы и къэгъэсэбэпыкIэм зэрелъытыжар фIыуэ къазэрыгурыIуар, интернет, компьютер IэмалхэмкIэ я ахъшэхэр яIэщIэзыгъэкI, Iуэху мыщхьэпэхэм хэзышэ гъэпцIакIуэхэм зэрызыщахъумэну щIыкIэхэм зэрыщыгъуазэр.
Джэгу-зэпеуэм хэтахэм я зэфIэкIыр къапщытащ Урысей банкым, Сбербанкым и IэщIагъэлIхэр, егъэджакIуэхэр, КъБР-м и Жылагъуэ палатэм и деж щыIэ ЩIалэгъуалэ советым и лIыкIуэхэр зыхэта къэпщытакIуэ гупым.
- «Cybersecyrity Skills E&L», «Школьная киберсреда» проектхэр зэподжэж, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, финанс Iуэхухэм я нэхъыбэр иджырей технологиехэр къагъэсэбэпущ зэрызэфIагъэкIри, кибергъэпцIакIуэхэм щIэпхъаджагъэ куэд ялэжьыф, - къыхигъэщащ Шалыгин Константин. – Финанс Iуэхухэм хэпщIыкIыныр сэбэп мэхъу уи мылъкур зэбгъэзэхуэфу ущытынымкIэ, абы хэбгъэхъуэнымкIэ, кибершынагъуэншагъэм и дерсхэр пщIэным Iэмал къуитынущ уи ахъшэр пхъумэнымкIэ. Нобэрей сабийхэм иджырей технологиехэр я гъащIэм пасэу къыхохьэ, абы къыхэкIыуи компьютер Iэмалхэр къагъэсэбэпу ныбжьыщIэхэм яхуэгъэзауэ ялэжь щIэпхъаджагъэхэм зэрызыщахъумэнми хуэгъэсапхъэщ.
Зэхьэзэхуэм хэта гупхэр къыхуагъэува къалэнхэм пэлъэщащ икIи зэфIэкI хъарзынэхэр къагъэлъэгъуащ. Зэпеуэ щыхъукIэ, абы бжьыпэр щызыубыдаи щыIэпхъэщ. ТекIуэныгъэр къахьащ санаторэ-мэз еджапIэм и ныбжьыщIэхэр зыхэта «Юные финансисты», «Семерка лучших ребят», кадет школ-интернат №1-м и гъэсэнхэм къызэрагъэпэща «BRICS» гупхэм. Джэгу-зэпеуэм хэта псоми фэеплъ саугъэтхэр тыгъэ хуащIащ.
