18 июня, 2024 - 15:40
Школланы бошарыкъ жашла бла къызла, кеслерине усталыкъны сайлай, анга кёре уа ол жаны бла берилирге тийишли сынаулагъа хазырланнган кезиу, жаланда аланы кеслерине угъай, бирсилеге да бир жашырын умутланы заманычады. Быйыл да жаш тёлю, алгъа таукел къарай, кесини билимин окъуу юйледе ёсдюрюп, жамауатны айныууна къошумчулукъ этер муратдады. Биз а аланы бир къауумундан къайры окъургъа барыргъа сюйгенлерини, Бир къырал экзаменлерини юслеринден соргъанбыз.
ТЁППЕЛАНЫ Ахмат, Жангы Малкъарны битеулю билим берген мектеби:
- Муратым жаякъ сюек-бет хирург болургъады. Умутум толса, Саранскны къырал медицина университетинде окъургъа деп турама. Алгъа аскерчи неда архитектор боллукъма деп, акъылым алай эди. Болсада бизни юйде атабыз бла анабыз адамлагъа болушлукъ бериу сезимде юйретгендиле да, сайлаууму саулукъ сакълауда аны ючюн тохтатханма. ЕГЭ-ле бла байламлы уа биринчи кезиуде бир кесек абызырагъанча, алай эдим. Алай эрттеден жюрюмей эсем да, репетиторлагъа барама да, ахшы эсеплеге жазарма деп да ышанама.
Сора быйыл сабий кеси сайлагъан экзаменледе жангычылыкъ болгъанын да билдиргендиле бизге. Алай эсе да, выпускникге балларын сайларгъа эркинлик берилмегенин жаратмайма. Кесими юсюмден энчи айтсам а, экинчи кере игирек жазарыкъма деп, анга ышанып, жангыдан барлыкъ тюйюлме. Нек дегенде ол сынауланы аралары бир бирден алай узакъда боллукъ тюйюлдюле.
Сора эки-юч ыйыкъны ичинде эндиге дери терен билмеген затынга терк окъуна тюшюнюп къаллыкъса деп ийнаннган да къыйынды. Апелляцианы да, сёз ючюн, хайырланырыкъ тюйюлме. Сынаулагъа бара туруб а, саулай да акъылымы ары берип, иги жазаргъа кюреширикме. Аны ючюню а хар зат болгъаныча къалса сюерикме.
ЁЗДЕНЛАНЫ Самира, Огъары Басханны Теммоланы Мусса атлы битеулю билим берген школу:
- Быйыл элибизде жаланда экеулен бошайбыз онбиринчи классны. Тенг къызым – медицинаны, мен а психологну сайлагъанбыз. Бу усталыкъгъа талпыннганым адамлагъа сюймеклигим бла байламлыды. Ала бла сёлешип, жарсыуларын ангыларгъа, къууанчлары ючюн да къууаныргъа сюйюучюме. Жашауну бир-бир кезиулеринде сёзюнг бла болушлукъ этгенинг да керек болгъаны, аны жарагъаны да манга сейирди. Психолог усталыкъгъа барлыкъма деген муратха уа Алина Адлерни «Ты в порядке» деген электрон китабын окъугъанымдан сора келгенме. Анда автор кеси кесинге, бирсилеге да жашауда къалай болургъа тийишлисин ачыкълайды.
Сора психолог – ол аны аллына келген адамны жарсыуларын ангылагъанындан тышында да, аланы башхаладан жашырыргъа борчлуду. Аллай затланы къалай эталлыкъ болурма деп, кесими да сынап, аслам болумну сюзюп, алай бла сайлагъанма бу ызны.
Экзаменлени орус тилден, математика дан сора да, биологиядан бла обществознаниядан берликме. Къайсы жанына окъуугъа барлыгъын школчу алгъадан билсе, ол ЕГЭ-лени репетиторсуз да бераллыкъды деп сунама. Нек дегенде сынаула жазарыкъ дерслерине бютюн эс бурлукъду.
Репетиторлагъа сайлау халда боллукъ экзаменлериме хазырланыргъа кесим да барама. Болса да алай эрттеден жюрюйме алагъа деб а айталлыкъ тюйюлме. ЕГЭ-лерими майдал алалырча бералсам, ол да балларыма къошумчулукъ этер деп ышанама. Окъуугъа уа не кесибизде, неда Ставрополь крайда вузладан сайларыкъма.
МОКЪАЛАНЫ Салима, Бабугентни Батчаланы Роза атлы битеулю билим берген мектеби:
- Школубузну быйыл онеки адам бошарыкъбыз. Орус тилден бла математикадан ЕГЭ-ле борчлу халда болгъанлары ючюн, алагъа барыбыз да барлыкъбыз. Мен а математиканы мурдорлу тюрлюсюн берип къоярыкъма. Врач усталыкъны жаратама. Нек дегенде гитчелигимден да ол жаны бла юлгю болгъан атабызны эгечи Зухурады. Ол кёп жылны Нальчикде педиатр болуп, жамауатны ыразылыгъын тапханды. Бюгюнлюкде уа Тырныауузда ишлейди.
Сайлау халда уа химиядан бла биологиядан сынауланы берликме. Бу дерследен устазларыбыз да иги окъутадыла, хазырлайдыла. Алай а майдал алыр ючюн да, окъуу юйге бюджет бёлюмге тюшер ючюн да сынауланы эсеплери бийикле болургъа керекдиле. Аны себепли бу эки предметден да игирек тюшюнюрге репетиторлагъа Нальчикге жюрюйме. Муратым толса, мында кесибизни республика да къалыр умутдама. Медицинаны уа педиатрия ызын сайларыкъма. Нек дегенде сабийлени бек сюеме, болушлукъну да алагъа эталсам, бютюнда ыразы боллукъма.
