2 июля, 2024 - 11:55
АТУКАЛАНЫ Мариям, КъМКъУ-ну къарачай-малкъар филология белюмюню магистранты:
- Сабийлигимден да китапла окъургъа бек сюеме. Уллу романланы, жомакъланы огъесе таурухланы болсун, башха тюйюлдю. Филология – ол жаланда тил бла байламлы илму тюйюлдю. Бу белюм кесине аслам ызны сыйындырады.
Ез тилибиз бла байламлы белюмге анга сюймеклигим ючюн, ол сакъланыр эмда айныр ючюн къошумчулукъ этерге деген муратла бла киргенме. Андан сора да, сабийлени бек сюеме, аны ючюн аланы тилибизге, аны шатыклыгъына, бирсилеге ушамагъан кесилигине тюшюндюрюп, устаз болуп ишлесем да, угъай дерик тюйюлме.
Филологияны хар къайсы тилни да сакъланыуунда уллу магъанасы барды. Биз кесибиз окъуна селеше туруп, орусчагъа кечюп, аны сезлерин бегирек хайырланып да къоябыз. Ол а иги тюйюлдю. Есюп келген телюбюз ана тилибизде кеп сезню магъанасын ангылагъан окъуна этмейдиле. Бу шарт а биз аланы селешиу тилибизде хайырланмагъаныбыз ючюндю.
«Тили сакъланмагъан халкъ кеси да миллетча тас болады», – дейдиле, аны алайлыгъы бизни сагъайтыргъа тийишлиди. Жаланда филологияда окъугъанла угъай, барыбыз да болургъа керекбиз ана тилибизге сакъ, анга таянчакълыкъ этерге. Бу сагъышландыргъан жарсыуду, аны ючюн а бизни, филологланы, жууаплылыгъыбыз да уллуду ез тиллени айныуларында эмда сакъланыуларында.
ЖАНАТАЙЛАНЫ Азинат, МГУ-ну филология факультетини диалектлеге тюшюндюрген кафедрасыны экинчи курсуну студенти:
- Мен Быллымда есгенме, 6-чы классдан сора уа Тырныауузну 5-чи номерли гимназиясында билим алгъанма. Аны майдал бла бошагъанма. Тил билимге сюймекликни устазыбыз Хаджиланы Халиматдан сингдиргенди. Ол бизни гимназияда орус тилден окъутханды.
Аны деслеринден сора окъуучугъа репетитор да керек тюйюлдю, дерге боллукъма. Сез ючюн, литературадан – 96, орус тилден а 94 баллагъа тийишли болгъанма. Аны хайыры бла уа окъуугъа бюджетге да киргенме.
Филология белюмге ол ызны керти да жюрегим бла жаратып, алай баргъанма. Алгъадан адабиятха уллу эди сюймеклигим. Мында окъуп тебирегенимде уа, тил билим жанына сейирим бютюнда ачылгъанды.
Бюгюнлюкде филология жаш телю эс бурурча белюмдю, деп алай сунама. Анда билим алгъанла жаланда устазла болургъа керекдиле деп, кепле алай сагъыш этедиле. Болсада биз телевиденияда, радиода, газетде да ишлерге боллукъбуз. Сез ючюн, корректорла, редакторла – ала филология жаны бла окъуулу адамладыла.
ЗАНИБЕКЛАНЫ Зухура, КъМКъУ-ну орус тил эмда битеулю тил билим кафедрасыны «Орус филология» ызыны магистранты:
- Нальчикни бир-бир дерследен терен билим берген 9-чу номерли мектебин бошагъанма. Китап окъуугъа юйюрюбюзде уллу эс бурулгъанлай тургъанды. Андан сора да, атам-анам филологладыла. Баям, ала да юлгю болгъандыла бу белюмню сайларыма. Анабыз Асият Омаровна ингилиз тилден Хасанияны 16-чы номерли школунда кеп жылланы окъутуп тургъанды. Атабыз Ахмат Харунович а бюгюнлюкде да Ташлы-Таланы битеулю билим берген школунда орус тилден устазды.
Алай эсе да, мектепде орусчадан окъутхан устазым Наталья Николаевна Малахова филология жанына илхамымы бютюнда кючлендиргенди. Университетде окъуй туруб а, илму жанына да сейирим ачылгъанды. Сез ючюн, бакалавриатны бошагъаныбызда, коронавирус бла байламлы тилде жангыдан чыкъгъан эмда унутулуп туруп, энди уа тири жюрютюлюп башлагъан сезле бла байламлы диплом ишни жазгъанма. Алай бла, билемисиз, сезлюкге юч мингден аслам жангы сезню къошулгъаны ачыкъланнганды. Аладан тышында да, белгилегенибизча, жамауат энди селешиу тилде жангыдан тири хайырланып тебиреген сезле да сейирдиле.
Филология – ол аслам илмуну мурдоруду. Бу жаны бла билим алгъаныма аз да сокъуранмайма. Нек дегенде окъуулу, терен билимли болсанг, ишсиз къаллыкъ тюйюлсе.
Бакалавриатны бошагъаныбызда къырал сынауларыбызда мектеплени таматалары да бар эдиле да, аладан бири школгъа да чакъыргъан эди. Болсада магистратурада билимими андан ары есдюрюп, ишге алай чыкъсам тюз болур деп, окъуугъа киргенме.
