12 сентября, 2023 - 13:59
Нальчикде КъМКъУ-ну медицина колледжини устазы Азаматланы Сафиятны кёпле биледиле. Аны къолунда билим алгъан жаш адамла уа ол тюшюндюрген жол бла бара, жетишимли бола, педагогларыны, кеслерини атларын да ахшы бла айтдырадыла. Ол студентлени битеуроссей эришиулерине хазырлайды. Азаматлары Къазахстандан бери кеч кёчюп келген эдиле. Сафият школну юйюрю жашагъан жерде – Хасанияда – бошагъанды.
Атасы Жагъафар сабийлеринден бири врач болурун сюйгенди. Биз хапарын айтхан къыз гитчелигинден окъуна гинжилерине дарманла берип, аланы жараларын байлап ойнагъанды. Усталыкъ сайларгъа заман жетгенде уа: «Мен атамы-анамы быллай бир термилтип турмайым да, бир кёрейим», – деп сагъыш этгенди. Алай бла Нальчикде медицина училищеге киреди.
Врач сейир усталыкъ болгъанын биринчи кюнледен сезгенди. Училищени экинчи курсунда окъуна кёплеге уколла этеди, капельницала салады. Эрттенликде сагъат алтыдан сегизге дери элни ичинде ауругъанлагъа къарап, окъуууна алай баргъанды. Ол кюнлени кеси уа былай эсгереди:
- Бизни тийреде Исса Ганигапшев деп бир къабартылы жашагъанды. Аны ёпкелеринде къужур ауруу болуп, бек къыйнала эди. Бир жол юйдегиси кече ортасында келип, атабыздан мени жиберирин тилейди. Атам кеси да бизни бла келеди. Билгенимча болушама. Ол кезиуде Урухда практикада эдик, картоф жыйгъанбыз. Исса уа атамдан: «Мени эки жашым да аны орунуна барсынла, ол а мында къалсын. Андан башханы уколларын мен кётюралмайма», – дейди. Саусузну тилегин толтурадыла. Кесини кёп бармазлыгъын ангылап, ол юйде къыз туудукъчукъ болса, анга Сафият деп атарларын тилегенди. Андан бери биз бир юйюрча жашайбыз, - дейди.
Ётгюр къыз училищени къызыл дипломгъа бошап, окъууну андан ары ёсдюрюрге кереклисин энди кеси да ангылады. Алай, медфакга киралмай къалсам деп, ата-анасына зат билдирмей, экзаменни иги берип, аланы къууандырыргъа сюеди. Ол кюн жетгенде, эрттенликде эртте турады. Аны былай эртте къозгъалгъанын аппасы Мукай эслеп: «Къызым, не эртте жолоучу болдунг?» – деди. Ол анга ишни болушун билдирип: «Мен артха къайтхынчы, бир адамгъа жукъ айтма», – деп тиледи.
Ингирликде Сафият юйге келгенинде, ата-анасы: «Къайда эдинг кюн узуну?» – деп, дыгаласха къаладыла. «Мен медфакга киргенме, экзаменден «беш» алып келеме», – дегенинде, Жагъафар, асыры къууаннгандан, ёрге къобады. «Тилеклерим толдула. Къалай сюеме мен эшикде «Врач Азаматланы Сафият» деген жазыуланы окъургъа», – дейди.
Университетни жетишимли бошап, интернатураны Калуганы область больницасында ётгенди. Андан сора уа ол областьны Еленск посёлкасыны больницасына тамата врач этип жибередиле.
– Сау юч кюнню жиляйма, – деп эсгереди ушакъ нёгерим. – Бир кюн бир эр киши бек ауруп келеди. Аны кёргенимден сора кесими къолгъа алама. Мени жилягъаным ахырысы бла да биреуге керек болмагъанын, алай бла адамлагъа болушлукъ эталмазымы ангылайма. Алай бла ол узакъ Еленскде врач болуп, урунуу жолун башлайды.
Посёлок шахардан 80 километрде узакълыкъда эди. Аны тийресинде хуторладан да келгендиле адамла больницагъа. Эрттенликде сагъат беш болгъунчу окъуна келип, эшик-терезени къагъып: «Врач, вы проснулись?» – деп, таулу къызны болушлугъун аз кере излемегендиле. Кюз артында бахча ишледен сора уа саулукъларына къаратханланы саны бютюн кёп эди.
– Еленскде болгъан заманым, мени врач усталыгъымы ёсдюрюрге себеплик этгени бла бирге, жашауда кёп затха башхача къараргъа юйретгенди. Усталыгъым бла байламлы юйренир пособиям да болмай, кеси кесими къазанымда «къайнагъанма». Саусузла барысы да сен айтханны этип да къоймагъандыла, - дейди.
Бир жол а Сафият ауругъан тиширыугъа: «Санга иги болгъунчу, жатханлай турургъа керекди», - деп, не этерге керегин айтып ашырады. Ол а, бу назик къызчыкъ нени билликди, не врачлыкъ эталлыкъды дегенча, экинчи кюн базаргъа тонгуз балаларын сатаргъа барады. Алай ары жетгинчи, жолда инсульт болады. Аны алайда бир киши табып, врачлагъа билдиреди.
Таулу къыз ол кюн къоркъгъанын бюгюн да унутмайды. Ойнагъанмы этесе, биреуню саулугъу аны къолунда болса. Алай бла, ол хар тамамлагъан ишин къагъытха жазып тургъанды.
Болсада даулагъанла да чыкъгъан эдиле. Инсульт ургъан тиширыу ауушуп къалгъан эди. Аны эгечинден туугъан жаш а генерал чында жюрюгенди. Комиссияны чакъырып, ишни тинтирге да буюргъанды. Алай эсе да, патологоанатом да Сафият салгъан диагнозну салады. Комиссия таулу къызны ишин билгенине ыразылыгъын билдирип къойгъанды. Аны бла да къалмай, анга Ыразылыкъ къагъыт Къабарты-Малкъарны Саулукъ сакълау министерствосундан да келип къууандырады. Аны ашырыргъа вокзалгъа, юйде болгъан затларындан келтирип, кёп адам келген эди. Ол а бюгюн да аланы кёбюсю, медсестрасыны туудугъу бла да байламлыкъ жюрютеди.
Иш кёллюлюгю, усталыгъына кертичилиги ючюн Азаматланы къызларын ординатурагъа окъургъа Москвагъа жибередиле. Аны бошагъанындан сора уа биягъы Калуга областьны турбинный заводуна медсанчастьны башчысы этип иедиле. Алай, кёп да бармай, атасы ауруп, анга бери къайтады.
Нальчикде «Эльбрус» санаторийде врач-курортолог болуп ишлейди. Ахшы специалист мында да кёп саугъагъа тийишли болгъанды. Адамладан ыразылыкъ ала, ата-анасын къууандыргъанды. Жагъафаргъа уа «Врач Азаматланы Сафият» деп окъургъа къадар насып бергенди. Солургъа келгенле къызын махтагъанларын, анга ыспас сёзле айтханларын эшите, кёлю кётюрюлгенди.
Артда уа къадар аны медицина колледжге келтиргенди. Кесини билимин, сынамын аямай, жаш тёлюню жыйырма жылдан асламны юйретип келеди. Сафиятны юйюр насыбы да тутханды. Ол баш иеси бла бирге къыз ёсдюргенди. Бюгюнлюкде уа аны жубанчы туудукъчукъларыдыла. Аланы барлыкъларына къууана, шукур эте жашайды.
