15 августа, 2023 - 09:01
Тебердиланы Жамиля полицияны тамата лейтенантыды, ГИБДД-ни ишни къурау-аналитика, оператив информацияны хазырлау эм жолда жюрюуню жорукъларын ангылатыу жаны бла бёлюмюню къырал инспекторуду. Бизни бла ушагъында ол МВД-ны органларында къалай ишлеп башлагъаныны, илму ишини, муратларыны юслеринден айтханды.
- Жамиля, ушагъыбызны илму ишингден башларгъа сюе эдим. Аны къаллай темагъа жоралагъанса эм къайда къоруулагъанса?
- Аны къоруулардан алгъа Россей Федерацияны Ич ишле министерствосуну Краснодарда университетинде адъюнктурагъа (МВД-да аспирантурагъа адъюнктура дейдиле. авт.) окъургъа киргенме. Аны бошагъанымдан сора «Исследователь. Преподаватель-исследователь» деген квалификация берилгенди. Анда заочно окъугъанма, окъугъаным бла бирге ведомствону регионда управлениясында ГИБДД-да ишлегенме.
Диссертациямы уа «Россейни МВД-сыны окъуу юйюнде курсантланы субъект-профессионал хунерликлерин айнытыуда устазланы магъаналары» деген темагъа жоралагъанма. Аны былтыр Армавирде къоруулагъанма, сора талай заманны Россейни Билим бериу эм илму министерствосундан буйрукъну сакълап тургъанбыз. Москвадан баш диссертация комиссия илму ишими тинтип, дипломну жибергенлеринден сора, аны манга апрельни ахырында Армавирде бергендиле. Ол а диссертациямда жангычылыкъла болгъанларын, ол илмуну айнытыугъа себеплик этерин кёргюзтеди.
- Сен биринчиден филология жаны бла билим алгъанса.
- Алгъадан башлайыкъ. Мен Жанхотия элде Тебердиланы Исмайылны бла Аминатны юйюрлеринде туугъанма, юйюрде жангыз сабийме. Билимге итиниулюк юйюрюмден келеди, атам, анам да окъуулу адам болуруму сюйгендиле. Дерслеге, анам да болушуп, къалай хазырланнганымы бюгюн да уллу жылыулукъ бла эсгереме. Гитче класслада болгъанымда, мен къанганы аллындача сюелип, ол а устазча болуп – дерслерими алай эте эдик. Андан сора мектепде устазны сорууларына жууапланы буюкъмай, арсарлы болмай бериучю эдим. Ахшы белгилеге анам бек къууаннганды, ол а мени окъургъа бютюн кёллендиргенди.
2004 жылда школну алтын майдалгъа тауусханма эм КъМКъУ-ну филология институтуна киргенме. Тёртюнчю курсда болгъанымда тиширыуланы араларында шахматладан дунияны чемпионатын ётдюре эдиле да, ары тилманч болуп барама. Анда мени республиканы спорт эм туризм министри ведомствода ишлерге чакъырады. Окъуу бла бирге жарым кюнню министерствону бёлюмюнде ишлеп тургъанма, дипломну къоруулагъанлай а, анда урунуп тебирегенме.
- МВД-гъа уа сора къалай тюшгенсе?
- Органлада ишлерге гитче заманымда окъуна мурат этгенме, форма, погонла къачан да ариу кёрюннгендиле. Талай жылны министерствода ишлегенимден сора сабий умутуму толтурургъа таукелленнгенме. Анда уруна, бу жаны бла болаллыгъымы ангылагъанма. ГАИ-ни управлениясына келип, полициячы болургъа сюйгеними айтама. Баям, мураты болгъан адам аны толтурургъа кюрешсе, ол бир тюрлю эсепге келтирмей къалмайды. ГАИ-ге талай кере барыргъа, кесек заманны да жууапны сакъларгъа тюшеди.
Алай бла мени кандидатурамы къабыл кёредиле, ведомствону Черек районда бёлюмюнде жолда къоркъуусузлукъну жорукъларын ангылатыу жаны бла инспектор болама. Ары Нальчикден жюрюп беш жылны ишлегенме, ол заманны ичинде ич ишле министрден, районда бёлюмню таматасындан, администрациядан 16 грамота, ыразылыкъ къагъыт алгъанма. Беш жылдан а МВД-ны ГИБДД-сыны Нальчикде управлениясына чакъырадыла, алай бла бери кёчеме, андан бери мындама.
- Бюгюн а ишими тынгылы этдим деп, кесинге ыразы боламыса?
- Былайда, эм алгъа, мен жюрегим бла сюйген ишимде уруннганымы белгилерге сюеме. Эрттенликде, ишге хазырлана, формамы кие тургъан кезиуде мен, керти да, насыплы адам болгъанымы ангылайма. Кюнню узуну башчыларым салгъан борчланы толтурсам, адамланы ышаныуларын алдатмасам – кюнюм бошуна кетмегенин сеземе, ол а тамблагъа да кюч-къарыу береди. Ишим жамауатха хайыр келтиргенин да билеме. Биз, абаданла, сабийле бла да – жолда жюрюген адамланы барысы бла да ишлейбиз, акцияла, тюбешиуле, «тёгерек столла», конкурсла, ушакъла къурайбыз, дерсле беребиз.
- Жолда жюрюуню жорукъларына бузукълукъ этилмез ючюн жангыз ангылатыу жетемиди? Огъесе жууаплылыкъны къатыландырыргъамы керек болур?
- Эм алгъа, сёзсюз, жарыкъландырыу ишни бардырыргъа, жорукъланы сансыз этиу къаллай къыйын болумлагъа келтирирге боллугъун ангылатыргъа, сёз бла юйретирге тийишлиди. Андан хайыр жокъ эсе, инсан уллу кёллюлюк неда эссизлик эте эсе уа, жууапха тартмай болмайды.
Урунуу жолуму пропагандадан башлагъанма, бюгюнлюкде уа борчларыма ДТП-ланы республикалы базалары бла ишлеу да киреди. Аланы тинте, кюн сайын адамла жолда жюрюгенде жууаплылыкъларын сезмегенлерин, кеслерине асыры базыннгандан уллу бузукълукъла этгенлерин, ала башхалагъа да къаллай хата салгъанларын кёреме. Жолда кеслерини ызларындан тайгъан неда асыры терк баргъан водительлени хаталарындан, терсликлери болмагъанлай, къаллай бир инсан ачыйды. Хар адам да, рульну аллына олтургъанда, ол жангыз кеси ючюн угъай, жолуна чыкъгъан хар инсан ючюн жууаплы болгъанын акъылы, жюреги бла да сезерге борчлуду.
- Жетишимлеринг бла алгъышлай, ахырында тёрели сорууну берирге сюеме: мындан арысында къаллай муратларынг бардыла?
- Жууукъ-ахлуларым, ишде башчыларым бла нёгерлерим ёхтемленирча жашаргъа эм ишлерге. Кёп жыл озгъандан сора, артха бурулуп, жашаууму башымы энишге иймезча ётдюргенме, сайлагъан усталыгъыма, этген ишиме бла оноуларыма, жетишимлериме ыразыма дерча.
Кульчаланы Зульфия.
